Badania nieniszczące to coraz popularniejszy i szerzej stosowany sposób skutecznej i stosunkowo taniej kontroli jakości. Za co odpowiada inspektor NDT? Praca na takim stanowisku jest odpowiedzialna. Czy to coś dla ciebie?
Czy wiesz, za co odpowiada inspektor NDT? Praca takiej osoby ma bardzo duże znaczenie dla wielu z nas, chociaż na co dzień nie zdajemy sobie z tego sprawy. Rusztowania, barierki, zbiorniki ciśnieniowe, nawet samochody – w tych wszystkich przypadkach to, czy elementy zostały wykonane poprawnie i czy nie mają np. pęknięć, decyduje o bezpieczeństwie użytkowników. Sprawdź, jak przeprowadza się badania NDT i co warto wiedzieć o pracy inspektora NDT!
Na czym polegają badania nieniszczące NDT?
Badania nieniszczące NDT (ang. Non-Destructive Testing) to szereg procedur, które wykorzystują dobrze znane zjawiska fizyczne do oceny powierzchni lub całości badanego materiału.
Zaletami tego typu metod badawczych są przede wszystkim:
- możliwość szybkiej kontroli w produkcji wielkoseryjnej (tylko wybrane metody, takie jak magnetyczno-proszkowa i penetracyjna);
- niewielki koszt i brak konieczności stosowania drogiej i skomplikowanej aparatury (tylko dla metod powierzchniowych);
- duża skuteczność;
- to, że odpowiednio przeprowadzone badania nieniszczące pozwalają na optymalizację procesu produkcyjnego i wyeliminowanie powtarzalnych wad.
Metody badań NDT
W laboratoriach i firmach zajmujących się badaniami nieniszczącymi, takich jak Technic Control, z roku na rok pojawia się coraz więcej nowatorskich metod badania materiałów. Najczęściej spotykane i wykorzystywane to nadal:
- metoda wizualna (z wykorzystaniem „gołego oka” inspektora i podstawowych przyrządów optycznych, takich jak lupa czy endoskop);
- metoda magnetyczno-proszkowa (wzbudzane w materiale pole magnetyczne „rozbija się” na wszelkich nieciągłościach i pęknięciach, dzięki czemu rozsypany na powierzchni proszek układa się inaczej niż na obszarach pozbawionych wad);
- metoda penetracyjna (w nieszczelnościach i pęknięciach po przeprowadzeniu procedury pozostaje barwnik, który ujawnia się po użyciu wyzwalacza);
- metoda ultradźwiękowa (jedna z metod badania objętościowego, pozwala na wykrycie wad znajdujących się bezpośrednio pod powierzchnią, fale dźwiękowe odbijają się od napotkanych pustek czy pęknięć i wracają do detektora; jeśli materiał jest pozbawiony wad, czyli jednolity, wtedy fale rozchodzą się po całym materiale);
- metoda rentgenowska (wady materiałowe są widoczne na kliszy jako ciemniejsze obszary, ale niestety tylko w dwóch wymiarach, co nie pozwala na ocenę głębokości położenia wady. Ten problem rozwiązuje udoskonalenie metody, czyli tomografia komputerowa, pozwalająca na uzyskanie obrazu trójwymiarowego).
Kim jest inspektor NDT? Praca w przemyśle i nie tylko
Inspektor NDT jest odpowiedzialny za bezpośrednie przeprowadzanie oraz nadzór nad badaniami nieniszczącymi. To funkcja odpowiedzialna – inspektor poświadcza swoim podpisem, że zbadany element jest pozbawiony wad lub wręcz przeciwnie – ma wady, które uniemożliwiają jego dopuszczenie do sprzedaży lub użytkowania.
Na szczęście odpowiednie normy ISO bardzo konkretnie określają sposób dokonywania ocen dla poszczególnych metod badawczych. Nie ma tu miejsca na kreatywność czy „gdybanie”, czy wada faktycznie jest wadą, a jeśli tak, to jak istotną (niektóre wady, takie jak np. nadtopienia, nie muszą być krytyczne, często to wręcz tylko defekt wizualny).
Wiesz już, czym zajmuje się inspektor NDT – praca w tym zawodzie z pewnością nie jest najbardziej fascynująca, ale to odpowiednia profesja dla osób, które czerpią satysfakcję płynącą z prawidłowego wypełniania swoich obowiązków. Doświadczony inspektor NDT może także całkiem dobrze zarobić, jeśli zdobędzie uprawnienia na wiele metod badań!